هر کسب و کاری که محصول خاصی را تولید و عرضه میکند، نیازمند سیستمی است که بتواند تمامی این فرآیندها را بهخوبی با یکدیگر هماهنگ و به آنها نظم و یکپارچگی ببخشد. در گذشته که شکل تجارتها متفاوت بود، رقابت تا این اندازه جدی و تنگاتنگ نبود و قاعدتا نیاز به استفاده از تکنولوژیهای بهروز و فناوریهای متناسب، تا این اندازه احساس نمیشد.
اما در حال حاضر، یک غفلت ساده ممکن است یک کسب و کار را از پا در بیاورد و استفاده از تمام امکانات موجود و در دسترس، موفقیت سازمان را به دنبال دارد. یکی از این استراتژیهای پیشبینی کننده موفقیت، مدیریت زنجیره تامین (Supply chain management) است. اما زنجیره تامین چیست و اجرای زنجیره تامین شامل چه مواردی است.
زنجیره تأمین شامل تمامی فرایندهایی است که یک خدمت یا یک کالا طی آن تولید و به مشتری عرضه میشود. در این میان بازیگران مختلفی وجود دارند که هر کدام نقش مشخصی را بر عهده دارند. از تولیدکننده کالا یا خدمت، تامینکنندگان، ارائهدهندگان خدمات لجستیک، انباردار، خردهفروشان تا مدیر تامین، در طول فرایند زنجیره تامین حضور دارند.
هر کسبوکاری باید فرایند مدیریت زنجیره تامین کالا یا خدمت خود را به خوبی شناسایی کرده و بتواند با بازیگران مختلف این فرایندها همکاری و تعامل داشته باشد. در غیر این صورت امکان مختل شدن فرایند و حتی شکست کسبوکار وجود دارد. در این مقاله قصد داریم ضمن تعریف زنجیره تامین، اصول مدیریت زنجیره تأمین، انواع، ساختار و اهداف آن را برای شما بیشتر توضیح دهیم و در پایان به بخشی از امکانات و قابلیتهای نرم افزار زنجیره تامین همکاران سیستم اشاره میکنیم.
مدیریت زنجیره تامین (SCM) چیست؟
برای اینکه یک کالای خاص تولید شود و در اختیار مشتری قرار بگیرد یا یک خدمت مشخص توسط سازمانی ارئه شود، فرایند مشخصی باید طی شود. بهصورت کلی تعریف زنجیره تامین (Supply Chain) یعنی، تامین مواد اولیه از تامینکننده، تولید، تحویل به مشتری و خدمات پس از فروش که تمام این مراحل در یک فرایند انجام میشوند. همچنین به همه فرایندهایی که این زنجیره را تسهیل یا به بهبود آن کمک میکند، مدیریت زنجیره تأمین (SCM= Supply Chain Management) گفته میشود.
مدیریت زنجیره تامین فعالیتهای مربوط به عرضه کالا را ساده میکند، رضایت مشتری را افزایش میدهد و از مزیتهای رقابتی برای یک کسب و کار محسوب میشود. مدیریت زنجیره تامین به زبان ساده، شبکهای از افراد، کسب و کارها، منابع، تکنولوژی و دانش تخصصی است که به شیوهای منسجم در جهت تولید، توزیع و فروش محصولات همکاری میکنند.
ساختار زنجیره تامین معمولا با تولیدکنندگان مواد اولیه آغاز و عرضه محصول نهایی توسط انواع خرده فروشی به مشتریان به اتمام میرسد. هر کدام از اجرای زنجیره تامین هزینههایی را برای یک کسبوکار به دنبال دارد. بنابراین طبیعی است که یک زنجیره تامین بهینه، باعث کاهش اتلاف منابع و هزینههای اضافه میشود.
زنجیره تامین زمانی آغاز به کار میکند که تولیدکننده سفارشی را مشتری دریافت کند. بنابراین، کارکردهای اساسی آن شامل توسعه محصول، بازاریابی، فروش، عملیات ت، شبکه های توزیع، امور مالی و خدمات مشتری است. نهادهای درگیر در زنجیره تامین شامل تولیدکنندگان، فروشندگان، انبارها، شرکتهای حملونقل، مراکز توزیع و پخش مویرگی و خرده فروشان هستند.